Status: publish Date: 2020-02-11 08:32:00 Link: https://goodgrid.nl/cynefin-framework/ Dave Snowden bedacht zijn Cynefin Framework in 1999. Cynefin (kuh-nef-in) is een Welsh woord om aspecten in onze omgeving en ervaring aan te duiden die ons beïnvloeden op manieren die we niet kunnen begrijpen.
Als framework biedt het een manier van kijken. Het is geen model. Modellen suggereren dat er een simplificatie van een werkelijkheid wordt gegeven. Het raamwerk biedt een houvast of een manier van kijken en is daarin eerder suggererend dan sturend.
Het Cynefin Framework helpt ons in het bekijken, beoordelen en benaderen van vraagstukken, situaties en problemen. Door een gevoel te hebben wat we voor ons hebben, kunnen we beslissen welk gedrag te willen vertonen om ermee om te gaan. Cynefin is daarmee een hulpmiddel bij beslissingen.
De 5 contexten van het Cynefin Framework. Het rode midden in het “ongeordende” deel, het deel waarvan we nog niet weten hoe het te bekijken en benaderen. Merk ook de “klif” op tussen Obvious en Chaotic. Bron: snowded (wikipedia)
In een eenvoudige context zijn oorzaak en gevolg voorspelbaar en duidelijk voor alle betrokkenen. De situatie is zo helder dat er geen of snel-overbrugbare verschillen van inzicht zijn. In een eenvoudige omgeving werken best practices, blauwdrukken, ‘standard operating procedures’ en routines goed om problemen op te lossen of veranderingen door te voeren. De linkerkolom, dus Eenvoudig en Gecompliceerd, vormen het “geordende” domein.
Deze situaties worden beoordeeld en geadresseerd met een oplossing die al bekend en beschreven is. Er is geen expertise nodig om te beoordelen welke handeling nodig is, de keuze voor een standaardhandeling kan eenvoudig gemaakt worden.
In een gecompliceerde context is er sprake van een oorzaak-gevolg relatie die wel te begrijpen is, maar een analyse vraagt door een deskundige. Een ingewikkelde context is dan ook het domein van experts die kunnen bepalen wat het beste gedrag is in een bepaalde situatie. De linkerkolom, dus Eenvoudig en Gecompliceerd, vormen het “geordende” domein.
Deze situatie moet eerst geanalyseerd worden voordat er kan worden gehandeld. Er zijn meerdere oplossingen mogelijk waarvan er niet bij voorbaat een de beste lijkt.
Een complexe context is, samen met Chaos, een ongeordende context waar geen lineaire relatie tussen oorzaak en gevolg zichtbaar is. Om deze reden heeft een uitgebreide analyse vooraf weinig zin. Organisaties worden door sommigen bij voorbaat geclassificeerd als complexe systemen.
https://en.wikipedia.org/wiki/Blind_men_and_an_elephant
In complexe situaties kan niet geanalyseerd worden op basis van theorie of eerdere ervaring. In deze situaties worden een diagnose vaak een interventie, waardoor het probleem ontwikkelt.
Als gevolg moet er handelend onderzocht worden. Er wordt onderzocht, gehandeld en direct beoordeeld hoe de situatie reageert. Dit gebeurt in hele kleine stapjes, zodat onderzoek en handeling echt hand in hand kunnen gaan. Op basis daarvan wordt de volgende stap gezet. Oplossingen, of liever delen daarvan, emergeren dus gaandeweg.
De manier van omgang met complexe contexten is, niet geheel toevallig, helemaal in lijn met de design aanpak.
De chaotische context wordt gekenmerkt door crises. Samen met Complex vormt Chaos het ongeordende domein. Er is onmiddellijk actie vereist om de situatie te stabiliseren.