Status: publish Date: 2019-12-11 20:13:45 Link: https://goodgrid.nl/vuca-is-ook-maar-een-mening/ De afgelopen dagen ben ik opnieuw ondergedompeld in de “Platform Design Toolkit”. Voor mij is de Platform Design Toolkit een gegeven wat ik onmogelijk kan negeren. Het combineert precies de gebieden waar ik zelf warm voor loop: Design Thinking en Platforms. Bovendien is de bedenker, Simone Cicero, maatschappelijk begaan en lijkt zijn toolkit vooral producten voort te kunnen brengen die goed zijn voor de omgeving, het ecosysteem namelijk. Daarmee tikt hij best goed mijn derde pijler, ethiek, af.
Zoek op platform design en onontkoombaar kom je bij Simone Cicero en zijn vrienden van Platform Design Toolkit uit. Ik was eerder al op een bootcamp van ze en raakte daar geïntrigeerd door wat er kon ontstaan uit het design-denken. Kennelijk raakte ik enthousiast, want het gevolg was dat collega’s uit mijn interim werkkringen Delft en BIJ12/IPO ook meegingen.
Platform Design in de uitleg van Simone Cicero bestaat hoofdzakelijk uit ‘een andere manier van organiseren’ en design thinking. Een andere manier van organiseren is vooral een antwoord op de VUCA-kwaliteiten in de samenleving. VUCA staat voor Volatility, Uncertainty, Complexity en Ambiguity. Platform-organisatie is daar een reactie op omdat het het verschillende spelers in het ecosysteem mobiliseert, optimaal gebruik maakt van technologie en zich beperkt tot het orkestreren van transacties. Op deze manier kunnen platform-organisaties snel inspelen op veranderende omstandigheden en gebruik maken van de ‘crowd’ voor kennis en inzet.
In de Platform Design Toolkit krijgt het “empoweren” van het ecosysteem nog extra aandacht door producenten omhoog te werken in de “value chain”.
Design Thinking is een manier om te ontwerpen. In deze context wordt Design Thinking gebruikt om soepeler lopende transacties in een ecosysteem te ontwerpen. Dat leidt nu tot een platform. Design Thinking is ook een manier om met complexiteit om te gaan, omdat het alle belanghebbenden met hun grieven en perspectieven betrekt en iteratief tot verbeteringen komt via prototyping, experiment en feedback-loops.
Simone Cicero is ontegenzeggelijk een expert op het gebied van platforms. Wat dwarszit is dat de Platform Design Toolkit een interpretatie is van wat hij gelezen heeft. Er worden een paar denkers aangehaald, zoals John Hagel III, Simon Wardley, Esko Kilpi en Ben Thompson. Maar de volledige achtergrond van zijn interpretaties worden niet duidelijk. Er worden ook geen expliciete relaties gelegd naar design thinking en VUCA wordt wel benoemd, maar niet uitgebreid toegelicht.
Wel worden de inzichten omgezet in een stappenplan dat helemaal ondersteund wordt met canvassen. Alle fasen in het proces kennen meerdere canvassen. Soms zijn die zelf ontwikkeld, in andere gevallen geleend en aangepast van anderen. Daar is op zich niks mis mee, behalve…
Canvassen zijn handige hulpmiddelen om informatie en een denkproces te structureren vanuit een ander perspectief. Maar tegelijkertijd is het een manier om met kennis om te gaan waar alle rijkheid uit is verwijderd. Daarmee ontstaat de illusie dat het canvas een oplossing is of het canvas complexiteit reduceert. En hoewel de facilitators van Platform Design Toolkit expliciet zeggen dat het canvas niet heilig is, gebeurt het ongewild toch.
Een stappenplan met canvassen suggereert maakbaarheid van een oplossing. Mijn overtuiging is dat de problemen waarvoor platform-organiseren en design thinking een oplossing zijn complex zijn. Het proberen te reduceren van complexiteit is in mijn overtuiging een valkuil.
Maar er zijn ook mensen die de overtuiging hebben dat een taai vraagstuk vooral nog de kennis ontbeert om het te kunnen begrijpen. Hoewel ik niet denk dat Simone Cicero en zijn team die overtuiging zijn toegedaan, hou ik er wel rekening mee dat dat kan gelden voor de deelnemers aan de bootcamps en masterclasses.
Hulpmiddelen nemen om met complexiteit om te gaan en er vervolgens een blauwdruk van maken is in mijn ogen tegenstrijdig. Maar tegelijkertijd denk ik dat ik het dilemma snap. Simone Cicero probeert zelf een beweging, een platform, te worden door zijn inzichten uit te dragen binnen zijn ecosysteem. Via bootcamps en masterclasses groeit zijn team evangelisten. De spelers in zijn ecosysteem moeten op hun beurt de juiste hulpmiddelen krijgen om events te kunnen faciliteren waar een min of meer bekend resultaat uit komt. Vanuit die optiek is een blauwdruk, een toolkit, een passend idee.
Ik onderschrijf het nut van een grote kring mensen die de kracht ziet van platform-organiseren en design thinking. Maar ik wens een ander medium om kennis over te dragen dan canvassen. Tot slot verwijs ik dan ook graag naar de blog van de Platform Design Toolkit op https://stories.platformdesigntoolkit.com die volstaat met inzichten en ideeen.